Inicjatywy Janssen - Życie z rakiem prostaty

Istnieje związek między odżywianiem a zapobieganiem rakowi prostaty. Ilość dostarczanej energii to jeden z czynników, który można modyfikować w celu kontrolowania progresji guza. Ponadto dieta odgrywa ważną rolę w zapobieganiu rozrostowi prostaty.

DLACZEGO STÓŁ ODGRYWA TAK WAŻNĄ ROLĘ W PROFILAKTYCE?

Działania ukierunkowane na utrzymanie zdrowego stanu prostaty poprzez odżywianie mają dwojaki cel – zablokowanie działania dihydrotesosteronu, tj. hormonu odpowiedzialnego za wzrost złośliwych komórek w prostacie, oraz dostarczenie przeciwutleniaczy zwalczających wolne rodniki tlenowe. Racjonalna dieta powinna być zróżnicowana, dostarczać odpowiednią ilość kalorii i pozwalać na utrzymanie zdrowej wagi. Badania naukowe wykazały, że dzięki diecie bogatej w warzywa i ubogiej w tłuszcze zwierzęce (nasycone) można zmniejszyć ryzyko chorób nowotworowych. Organizm potrzebuje wielu składników odżywczych pochodzących z różnego rodzaju produktów spożywczych (owoców, warzyw, roślin strączkowych, płatków zbożowych, ryb, drobiu, mięsa, nabiału, olejów) dostarczanych w zrównoważony sposób na przestrzeni dnia i tygodnia. Dlatego uznano, że jedną z najzdrowszych diet jest dieta śródziemnomorska obejmująca produkty spożywcze bogate w błonnik, witaminy i minerały.

CO POŁOŻYĆ NA STOLE?

Choć zaleca się spożywanie surowych warzyw, gdy tylko to możliwe, wyjątek stanowią pomidory ― aby ułatwić wchłanianie likopenu, dobrze jest jeść małe, gotowane pomidory, ponieważ likopen zawarty w surowych pomidorach jest trudno przyswajalny. Likopen jest silnym przeciwutleniaczem, który niszczy wolne rodniki. Po spożyciu likopenu pochodzenia roślinnego związek ten osiąga najwyższe stężenia w prostacie, jądrach, nadnerczach i wątrobie, gdzie odkłada się jego nadmiar.

Badania koncentrują się na substancjach, które najprawdopodobniej odgrywają istotną rolę w zapobieganiu rakowi prostaty:

• Likopen (substancja obecna przede wszystkim w czerwonych pomidorach, a także w melonach i różowych grejpfrutach);
• Witamina A (występuje obficie w żywności roślinnej np. w morelach, pomarańczach, marchwi, kapuście, rukwi wodnej, endywii, pomidorach, natce pietruszki i szpinaku);
• Witamina D (występuje w rybach i jajach);
• Witamina E (bogate źródła to nasiona, zboża, owoce i warzywa);
• produkty sojowe;
• zielona herbata.

JAKIEJ ŻYWNOŚCI UNIKAĆ?

Wymienione poniżej produkty spożywcze mogą powodować powiększenie prostaty:

• papryka chili, przyprawy korzenne, pieprz;
• kiełbasy i nasycone tłuszcze zwierzęce (czerwone mięso pieczone na grillu, ser i potrawy smażone, ponieważ jak wskazują dane, zwierzęta otrzymują w pożywieniu syntetyczne hormony, dzięki którym przybierają na wadze);
• alkohole wysokoprocentowe.

Ponadto wykazano, że produkty przemiany cholesterolu zapoczątkowują degenerację komórek prostaty, sprzyjając w ten sposób powiększaniu się prostaty. Taka żywność powoduje zakwaszenie całego organizmu i moczu prowadzące do patologicznego stanu sprzyjającego zwyrodnieniowemu zapaleniu prostaty. Oznacza to, że każda osoba borykająca się z problemem raka prostaty powinna kategorycznie unikać żywności i napojów, które mogą podrażniać drogi moczowe, np. kiełbas, potraw smażonych lub ostrych. Zalecane jest również ograniczenie spożycia napojów gazowanych, a w szczególności napojów alkoholowych.

ZNACZENIE NAWODNIENIA

Należy codziennie wypijać co najmniej dwa litry wody, najlepiej mineralnej. Duże ilości wypijanej wody przepłukują prostatę i zapobiegają zastojowi substancji drażniących w moczu. Substancje te nie powodują bezpośrednio rozrostu, ale wywołują podrażnienie, które daje typowe objawy łagodnego rozrostu prostaty widoczne w funkcjonowaniu układu moczowego, nawet jeśli choroba ta jest jeszcze na etapie bezobjawowym. Co do alkoholu, zaleca się nie przekraczać dwóch kieliszków wina dziennie; wino zawiera wiele przeciwutleniaczy, w tym rezweratrol.

PROFILAKTYKA

Nie ma konkretnej metody pierwotnej profilaktyki raka prostaty, ale wskazane jest prowadzenie zdrowego trybu życia i utrzymanie prawidłowej masy ciała. Istnieje kilka dobrych i ważnych wskazówek dotyczących profilaktyki, nie tylko w zakresie odżywiania. Znaczenie właściwego odżywiania w ograniczaniu ryzyka raka jest bezdyskusyjne – racjonalna dieta pomaga zapobiegać stanom zapalnym, przeciwdziała ryzyku rozrostu i zapobiega nowotworom. Istnieją jednak inne sposoby na utrzymanie zdrowego stylu życia i ogólnego dobrego samopoczucia, dzięki którym można chronić organizm przed wieloma chorobami, nie tylko przed rakiem prostaty.

Obniżenie masy ciała jest ważne i zdecydowanie zalecane, a zwłaszcza dotyczy tkanki tłuszczowej na brzuchu, która jako narząd wewnątrzwydzielniczy wydzielający kilka hormonów wpływa na cały profil hormonalny mężczyzny i działa wyjątkowo agresywnie na prostatę. Poza działaniem profilaktycznym zmniejszenie masy ciała u pacjentów z nadwagą oraz właściwe odżywianie to dodatkowe strategie terapeutyczne, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu PSA i w ten sposób spowolnić progresję raka prostaty.

Aktywność fizyczna pomaga w zachowaniu dobrej kondycji i w kontrolowaniu masy ciała. Niekoniecznie trzeba uprawiać jakiś sport lub chodzić na siłownię – wystarczy regularnie uprawiać aktywność fizyczną, tj. ćwiczyć pół godziny dziennie, we własnym tempie i na miarę własnego doświadczenia. Może być to szybki marsz lub przejażdżka rowerem na krótkim dystansie zamiast jazdy samochodem. Rzucenie palenia chroni organizm przed wieloma chorobami. Stwierdzono, że palenie papierosów odpowiada za rozwój niektórych rodzajów raka, choć nie jest ono bezpośrednio skorelowane z rakiem prostaty. Należy poddawać się badaniom lekarskim i regularnie chodzić na wizyty kontrolne, aby możliwe było wczesne zdiagnozowanie choroby. Jest to szczególnie zalecane w przypadku rodzinnego obciążenia nowotworami lub w razie wystąpienia niepokojących objawów, takich jak zaburzenia oddawania moczu.

Nigdy nie jest za późno, aby wybrać zdrowy i zrównoważony styl życia, a rezygnacja z niewłaściwych nawyków w podeszłym wieku daje znaczące korzyści.