Łuszczycowe zapalenie stawów
Problemy codziennego życia mogą być wystarczająco trudne bez ciągłego uczucia bólu i dyskomfortu. Trudno jest budzić się każdego dnia rano, gdy kolana, łokcie i ręce odmawiają posłuszeństwa, a widoczna wysypka przypomina o Twoim bólu. U osób z łuszczycowym zapaleniem stawów układ odpornościowy atakuje własne stawy, powodując ból, obrzęk, zmęczenie i sztywność stawów.[1] Może to utrudniać wykonywanie nawet prostych czynności.[2] Jednak objawy ŁZS przychodzą i odchodzą, a dzięki odpowiedniemu leczeniu i zmianie stylu życia, można zmniejszyć to obciążenie, dzięki czemu ŁZS nie musi być codzienną walką.[1]
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to przewlekła, immunologiczna choroba zapalna, która dotyczy stawów.[1] Jest to postać zapalenia stawów, która występuje u niektórych osób z łuszczycą.[3] Choć u większości osób najpierw pojawia się łuszczyca, w niektórych przypadkach problemy ze stawami mogą rozpocząć się jeszcze przed pojawieniem się zmian na skórze.[3] Niemal u 80% pacjentów z ŁZS występuje także łuszczyca.[4]
Ponieważ ŁZS wynika z problemu dotyczącego układu odpornościowego, pacjent może być również bardziej narażony na rozwój innych chorób, takich jak cukrzyca, choroby układu krążenia, nieswoiste zapalenie jelit, choroba autoimmunologiczna oczu lub fibromialgia. Ponadto emocjonalne żniwo, jakim jest poczucie ograniczenia i naznaczenia, może prowadzić u wielu osób do rozwoju depresji.[4]
Bez właściwego postępowania ŁZS może z czasem się nasilać i może ostatecznie doprowadzić do trwałych zmian w stawach.[3]
Jakie są objawy łuszczycowego zapalenia stawów?
Najczęstsze objawy ŁZS to ból, sztywność i obrzęk stawów.[3] ŁZS może dotyczyć każdego stawu w Twoim ciele, jak również może powodować ból w miejscach, gdzie ścięgna i więzadła łączą się z kośćmi.5 Inne objawy mogą obejmować uczucie zmęczenia, obrzęki palców rąk i nóg, zmiany w wyglądzie paznokci, trudności ze snem oraz czerwone, bolesne oczy. 6
Te fizyczne objawy zazwyczaj pogarszają się i ustępują, jak też mogą mieć różne nasilenie, gdyż zaostrzenia choroby mogą występować na przemian z okresami remisji.[3],7
Wyróżnia się pięć typów ŁZS w zależności od tego, które stawy są objęte procesem chorobowym.8
- Symetryczne wielostawowe ŁZS dotyczy czterech lub więcej stawów; zwykle są to te same stawy po obu stronach ciała.9 Pacjent może na przykład odczuwać ból i sztywność w obu kolanach, kostkach lub nadgarstkach.8
- Asymetryczne skąpostawowe ŁZS dotyczy nie więcej niż czterech różnych stawów.9 Na przykład prawy nadgarstek może być zdrowy i prawidłowy, w lewym może występować sztywność i ból, a także może pojawiać się wysypka.8
- Dystalne międzypaliczkowe ŁZS dotyczy głównie stawów w palcach rąk i nóg.9
- Spondyloza to postać ŁZS, w której zajęte są stawy pomiędzy odcinkami kręgosłupa.10 Oznacza to, że objawy zwykle obejmują sztywność i ból w obrębie szyi oraz pleców, jednak mogą też rozprzestrzenić się na stawy w innych częściach ciała.10
- Postać okaleczająca (arthritis mutilans) jest najrzadszym typem, występującym zaledwie u 5% osób z ŁZS.10 U osób z tym typem ŁZS pojawia się nie tylko czerwona wysypka i ból, ale ich stawy mogą również ulegać deformacji, co jeszcze bardziej ogranicza ich ruchy. W niektórych przypadkach ten typ ŁZS jest także związany ze zmianami w obrębie kości.10
Jak często występuje łuszczycowe zapalenie stawów?
Wśród osób chorych na łuszczycę, która jest stosunkowo częstą chorobą przewlekłą, występującą u około 2–3% ogólnoświatowej populacji, ŁZS rozwija się u blisko 30%.10,11
Eksperci w dziedzinie medycyny wciąż nie wiedzą dokładnie, jaka jest przyczyna ŁZS. Najprawdopodobniej choroba ta jest jednak wynikiem połączenia czynników genetycznych, problemów z funkcjonowaniem układu immunologicznego oraz stylu życia.8 Łuszczycowe zapalenie stawów dotyczy w równym stopniu obu płci, ale najczęściej pojawia się u osób pomiędzy 30. a 50. rokiem życia.12
Niestety nie istnieje definitywny test, który pozwalałby potwierdzić rozpoznanie ŁZS.12 Jeśli lekarz uważa, że pojawiające się objawy mogą być związane z ŁZS, może on zlecić wykonanie badania RM lub badania rentgenowskiego, badań krwi, a także badania przedmiotowego, uzupełnionego serią pytań, w celu wykluczenia innych możliwych chorób, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów.12
Leczenie i opieka
Niestety łuszczycowe zapalenie stawów jest chorobą przewlekłą, co oznacza, że żadne leki nie pozwalają jej wyeliminować na stałe. Dostępne są jednak metody leczenia, które pozwalają zmniejszyć nasilenie objawów bądź nawet je wyeliminować, dzięki czemu można prowadzić życie bez uciążliwości wynikających z ŁZS.
Na przykład niektóre leki przeciwzapalne złagodzą ból i zmniejszą obrzęk, podczas gdy inne leki mogą zmniejszyć aktywność układu odpornościowego, tak aby nie atakował on stawów tak agresywnie.13 Możliwe są także pewne zabiegi chirurgiczne, w tym operacja alloplastyki stawu, które są bardziej inwazyjne, ale mogą pomóc w cięższych przypadkach.13 Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji porozmawiać z lekarzem na temat tego, jakie metody leczenia będą najlepiej dopasowane do występującego u Ciebie typu i nasilenia ŁZS.
Życie z łuszczycowym zapaleniem stawów
Fizyczne skutki ŁZS dla organizmu, związane z uniemożliwieniem wykonywania tego, co powinno być prostymi zadaniami, mogą być niezwykle trudne do zaakceptowania i mogą powodować problemy emocjonalne. Zrozumiałe jest, że ciągły ból, poczucie bezradności i wstyd z powodu tego, jak wygląda Twoje ciało, może przerodzić się w uczucie depresji. Musisz wiedzieć, że Twoje odczucia są ważne i że nie musisz pokonywać tej drogi samotnie.
Jeśli złe samopoczucie będzie się utrzymywało, skonsultuj się ze specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego lub z grupą wsparcia, aby podzielić się swoimi odczuciami i spróbować zmienić nastawienie. Istnieje wiele zasobów do Twojej dyspozycji, jak również innych osób doświadczających takich samych objawów jak Twoje, które są chętne i zdolne do pomocy i mogą przeprowadzić Cię przez mentalną mgłę, w której możesz tkwić.
Czasem edukacja jest najlepszym sposobem na zdemaskowanie potwora. Poszerzenie wiedzy na temat ŁZS może pomóc Ci odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Zwracaj uwagę na swoje ciało, zrozum, co może być przyczyną nawrotu objawów po okresie remisji oraz jakie decyzje życiowe pomagają utrzymać je w szachu. Każda informacja to krok w kierunku odzyskania przez Ciebie kontroli nad swoim ciałem oraz życiem.
O co warto zapytać lekarza?
Czy występujący u mnie typ ŁZS ma wpływ na to, jak często będą pojawiały się objawy?
- Jakie jest prawdopodobieństwo, że u mojego dziecka rozwinie się ŁZS?
- Jakie metody leczenia będą dla mnie najlepsze?
- Jak sprawić, by objawy pojawiały się jak najrzadziej?
- Jak długo może trwać remisja?
- Jak mogę zidentyfikować aspekty mojego życia, które powodują nawrót objawów?
- Czy niektóre objawy mogą nawracać częściej niż inne?
- Jakie jest ryzyko rozwoju innych chorób zakaźnych?
- Jakie usługi w zakresie zdrowia psychicznego są dla mnie dostępne?
- Jakie mogą być powikłania występującego u mnie ŁZS?
Janssen i łuszczycowe zapalenie stawów
Firma Janssen zdaje sobie sprawę z wyniszczających skutków, jakie choroby takie jak łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów powodują u pacjentów i ich bliskich. Dlatego od ponad dekady nasz zespół poświęca się pogłębianiu wiedzy naukowej na temat chorób dermatologicznych i reumatologicznych, aby poprawić jakość życia pacjentów.
Rozumiemy znaczenie badania wielu opcji terapeutycznych, aby móc dostosować je do potrzeb poszczególnych pacjentów. Dzięki badaniom i odkryciom będziemy nadal poszerzać naszą wiedzę na temat mechanizmów chorób, aby dalej zajmować się przyczynami chorób o podłożu immunologicznym, takich jak łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów.
Naszym ostatecznym celem jest zapewnienie maksymalnej mobilności oraz minimalizacji bólu i dyskomfortu poprzez identyfikację możliwości wczesnego zapobiegania, podejmowanie działań i uzyskiwanie długotrwałej remisji w tej przewlekłej, a czasem wyniszczającej chorobie.
Słowniczek
- Naskórek: powierzchnia skóry.
- Dermatologia: dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką i leczeniem chorób skóry.
- Leczenie ogólnoustrojowe: tabletki lub zastrzyki, które działają na cały organizm.
- Terapia biologiczna: wstrzyknięcia lub wlewy zawierające białka, które zmieniają funkcje układu odpornościowego.
- Zapalenie stawów kręgosłupa: stan, w którym ŁZS wpływa na kręgosłup.14
- Zapalenie błony naczyniowej oka: zaczerwienienie i ból oka
